เคเคธ เคฐोเคเค เคเคนाเคจी เคเคฐ เคถเค्เคคिเคฏों เคो เคाเคจเคจे เคे เคฒिเค เค
ंเค्เคฐेเคी เคเคนाเคจी เคे เคฌाเคฆ เคนिंเคฆी เคฎें เคชเคข़े।
Was Shakuni plotting revenge to destroy the Kuru Linage?
Was Shakuni Lame?
Did Shakuni have magic dices?
The character of Shakuni requires much deeper study to avoid many misconceptions about the character. So here we are making an attempt at that.
Mahabharata clearly mentions Shakuni as the branches of the bad tree Duryodhana, of which Dhritarashtra is the root, Karna is the stem and Dushasana is the fruits.
So was Shakuni a villain of the Mahabharata? Of course, without any doubt. Ved Vyasa himself has attested to that fact unambiguously.
With that out of the way, lets explore the role of this Villain further in the great epic.
We meet the character of the Shakuni for the first time during Gandhari's wedding. Now many people tell really interesting stories about how that went about.
According to the chapter that covers the marriage of Dhritarashtra and Gandhari , Shakuni personally came to Hastinapur to drop his sister and lived there for some time their guest. It also clearly mentions Bhishma received him with respect and honoured him.
Now you know the extent of truth of the fake sob story often associated with Shakuni which somehow tries to legitimize his evil actions later on in the epic. "oh. but he did all that because of what was done to him family." Mahabharata clearly does not support any such sob story. There seems to be no sad motivation behind his actions later in the epic.
Many people claim that Shakuni poisoned his nephew Duryodhana against his cousins and that prompted the poisoning of Bhima. Well Duryodhana did not need any inspiration from his uncle to do that. He was fully capable of extreme evil on his own.
Later after Yudhishthira is declared Yuvaraj and Pandava gain popularity among the subjects of Hastinapur, it worries Dhritarashtra and he invites an advisor named Kanika. Many attribute this advise to Shakuni but Kanika is a different character in the epic.
Now the villainy of Shakuni starts. He along with Duryodhana, Karna and Dushasana hatches the plan to burn the Pandava at Varanavat. Dhritarashtra gave his blessings for this sinister plan.
Next we meet Shakuni when the news of Draupadi's wedding reaches Hastinapur. Here Shakuni shows his true colors and advices Pandavas to be eliminated and presents his case. He is wary about facing Pandavas in open battle with all their powerful allies.
If he had taken an oath to destroy the Kuru clan and was a genius mastermind, this was an appropriate time to execute his plan. But here he presents a proper analysis and warns against waiting for Pandava to stand together with their allies before attacking them.
Shakuni again appears in the story when he is attending Yudhishthira's Rajasuya yagya in Indraprastha, along with his father Subala.
Yes, Shakuni's father is alive and well and they have good diplomatic relations with the Kurus to have a royal invitation to the Rajasuya yagya.
If there was any doubt, Subala's presence here clearly refutes the sob story of Shakuni's family being imprisoned, tortured and left to die.
After the Rajasuya yagya on the way to Hastinapur Duryodhana speak to his uncle and talks about how he was burning with jealousy and he would commit suicide if he has to see Yudhishthira keep on prospering.
Shakuni advices Duryodhana to not be jealous. He even talks about Pandavas good luck and their strength to deter Duryodhana from this destructive thought process.
Now you all must be thinking this seems to be a good advice from someone we have already established as one of the villains of the story.
That's the point. He was the villain but his extent of villainy has been greatly exaggerated in later retellings.
The villainy part comes immediately after the above conversation when Shakuni proposes the idea of dyuta to his nephew.
If you read carefully the proposal of dyuta was made by Shakuni to avoid the war. He clearly knew that his nephew stood no chance against the Pandava in open battle and wanted to avoid that situation.
He did not want his sister's sons to die in battle so came up with other evil ways to achieve Duryodhana's happiness.
Shakuni probably knew that people in future will make absurd stories about him so he clearly explains his skill in the game of dice to his nephew.
No magical dice. He was an expert gambler. Sometimes the explanation is that simple.
There is no mention of any bones being involved in the construction of the dice.
Next few chapters are then dedicated to Duryodhana convincing Dhritarashtra for the game of dice and how they cornered Yudhishthira into accepting the invitation by calling it a friendly game between the cousins.
This is followed by this conversation between Shakuni and Yudhishthira.
Here you can observe that Shakuni was good with words capable of manipulating people but he used that skill for Duryodhana's advantage not against him.
This is followed by the most evil part of the epic and Shakuni's biggest contribution.
Yudhishthira agreed for the game thinking it would be a game among the equals between himself and Duryodhana but he was pitted against an expert gambler Shakuni.
As expected in such situation the lesser player kept losing to the world class player.
After Draupadi was won in the game, Shakuni kept quiet enjoying the humiliation of Pandava and their wife but most of the talking on Duryodhana's behalf was done by Karna.
Shakuni speaks next before the 2nd game of dice.
Duryodhana was still not happy and he again talks about committing suicide and proposes they seek Pandava during their exile and kill them.
Shakuni advised against this.
Shakuni enters the story again during Ghoshyatra, when he and Karna propose the idea of Duryodhana going to the jungle and enjoy seeing his enemies live a life of misery.
Now Duryodhana being himself, picks up a fight with Gandharva where everyone including Shakuni led by Karna start fighting the Gandharvas. Later Duryodhana's army along with Karna run away and he is captured.
Yudhishthira orders Bhima and Arjuna to rescue Duryodhana, who oblige.
Duryodhana felt so humiliated at this that he decided to commit suicide (again).
Everyone tries to convince Duryodhana to not commit suicide. What Shakuni says to him will blow your mind.
He in facts asks Duryodhana to show gratitude towards Pandava and return their share of the kingdom to them.
This doesn't sound like someone who was manipulating Duryodhana to ensure the war between Kaurava and Pandava to achieve destruction of the Kuru clan. Does it?
Shakuni does not play any role of significance in the days leading up to the war. In fact Shakuni's son Uluka plays a bigger role than his father, who is chosen by Duryodhana as a messenger to go to Pandava camp. Mahabharata has an entire chapter Ulukadutagaman Parva named after him.
Now we move closer to the war. Bhishma counts Shakuni as a Rathi. (He was not a limp. That is nowhere mentioned in Mahabharata).
After trying to avoid the war and come up with alternate evil schemes to fulfil his nephew's desire the war was up on Shakuni. He fought for the side of his nephews and the very fact that he survived till the last days says a lot about his survival extinct. He was a decent warrior who knew how to survive in the battle.
The more shocking part is that all the brothers of Shakuni, who according to the alternative theory popular on social media these days must be all dead, also participate in the Kurukshetra war.
In fact, his brothers Gavaksha, Sharabha, Vibhu, Subhaga and Bhanudatta die at the hands of Bhimasena.
Shakuni had few notable battles in the Kurukshetra war. On the last day after Shalya's fall Shakuni showed enough courage to rally the Kaurava troops together. However Shakuni was no match for Sahadev, who eventually ended Shakuni's story in a really brutal way.
The way he fought, he cannot be man with a limp. As mentioned before there is no mention of this in the entire Mahabharata.
This is the entire journey of Shakuni in the epic Mahabharata. ( To see all the screenshots which are from Gita Press Hindi Translation available in 6 parts see the link below)
Share with everyone who are interested, specially with people who seem to believe the various myths surrounding the character of Shakuni.
Courtesy
https://twitter.com/MySutradhar/status/1754730844554715617?t=oaW-EetcQA910nyuKGDCnQ&s=19
เค्เคฏा เคถเคुเคจि เคुเคฐु เคตंเคถ เคो เคจเคท्เค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฌเคฆเคฒा เคฒेเคจे เคी เคธाเคिเคถ เคฐเค เคฐเคนा เคฅा?
เค्เคฏा เคถเคुเคจि เคฒंเคเคก़ा เคฅा?
เค्เคฏा เคถเคुเคจि เคे เคชाเคธ เคाเคฆुเค เคชाเคธे เคฅे?
เคถเคुเคจि เคे เคเคฐिเคค्เคฐ เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคเค เคเคฒเคคเคซเคนเคฎिเคฏों เคธे เคฌเคเคจे เคे เคฒिเค เคเคธเคे เคเคฐिเคค्เคฐ เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคฌเคนुเคค เคเคนเคจ เค
เคง्เคฏเคฏเคจ เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคนै। เคคो เคฏเคนां เคนเคฎ เคเคธ เคชเคฐ เคเค เคช्เคฐเคฏाเคธ เคเคฐ เคฐเคนे เคนैं।
เคฎเคนाเคญाเคฐเคค เคฎें เคธ्เคชเคท्เค เคฐूเคช เคธे เคถเคुเคจि เคो เคฌुเคฐे เคตृเค्เคท เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคो เคถाเคाเคं เคे เคฐूเคช เคฎें เคตเคฐ्เคฃिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै, เคिเคธเคी เคเคก़ เคงृเคคเคฐाเคท्เค्เคฐ, เคคเคจा เคเคฐ्เคฃ เคเคฐ เคซเคฒ เคฆुเคถाเคธเคจ เคนैं।
เคคो เค्เคฏा เคถเคुเคจि เคฎเคนाเคญाเคฐเคค เคा เคเคฒเคจाเคฏเค เคฅा? เคจिःเคธंเคฆेเคน, เคฌिเคจा เคिเคธी เคธंเคฆेเคน เคे। เคธ्เคตเคฏं เคตेเคฆเคต्เคฏाเคธ เคจे เคเคธ เคคเคฅ्เคฏ เคो เคธ्เคชเคท्เค เคฐूเคช เคธे เคช्เคฐเคฎाเคฃिเคค เคिเคฏा เคนै।
เคเคจ เคธเคฌ เคฌाเคคों เคो เคง्เคฏाเคจ เคฎें เคฐเคเคคे เคนुเค, เคเคเค เคฎเคนाเคจ เคฎเคนाเคाเคต्เคฏ เคฎें เคเคธ เคเคฒเคจाเคฏเค เคी เคญूเคฎिเคा เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคเคฐ เคाเคจें।
เคांเคงाเคฐी เคे เคตिเคตाเคน เคे เคฆौเคฐाเคจ เคนเคฎ เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เคถเคुเคจि เคे เคเคฐिเคค्เคฐ เคธे เคฎिเคฒเคคे เคนैं। เค
เคฌ เคฌเคนुเคค เคธे เคฒोเค เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคฆिเคฒเคเคธ्เคช เคเคนाเคจिเคฏाँ เคฌเคคाเคคे เคนैं เคि เคฏเคน เคैเคธे เคนुเค।
เคงृเคคเคฐाเคท्เค्เคฐ เคเคฐ เคांเคงाเคฐी เคे เคตिเคตाเคน เคตाเคฒे เค
เคง्เคฏाเคฏ เคे เค
เคจुเคธाเคฐ, เคถเคुเคจि เค
เคชเคจी เคฌเคนเคจ เคो เคोเคก़เคจे เคे เคฒिเค เคต्เคฏเค्เคคिเคเคค เคฐूเคช เคธे เคนเคธ्เคคिเคจाเคชुเคฐ เคเค เคเคฐ เคुเค เคธเคฎเคฏ เคे เคฒिเค เคเคจเคे เค
เคคिเคฅि เคे เคฐूเคช เคฎें เคตเคนां เคฐเคนे। เคเคธเคฎें เคฏเคน เคญी เคธ्เคชเคท्เค เคเคฒ्เคฒेเค เคนै เคि เคญीเคท्เคฎ เคจे เคเคจเคा เคเคฆเคฐเคชूเคฐ्เคตเค เคธ्เคตाเคเคค เคिเคฏा เคเคฐ เคเคจเคा เคธเคฎ्เคฎाเคจ เคिเคฏा।
เค
เคฌ เคเคช เคाเคจเคคे เคนैं เคि เค
เค्เคธเคฐ เคถเคुเคจि เคธे เคुเคก़ी เคจเคเคฒी เคธिเคธเคเคจे เคी เคเคนाเคจी เคी เคธเค्เคाเค เคिเคคเคจी เคนै, เคो เคฌाเคฆ เคฎें เคฎเคนाเคाเคต्เคฏ เคฎें เคिเคธी เคคเคฐเคน เคเคธเคे เคฌुเคฐे เคाเคฐ्เคฏों เคो เคตैเคง เคฌเคจाเคจे เคा เคช्เคฐเคฏाเคธ เคเคฐเคคी เคนै। "เคเคน, เคฒेเคिเคจ เคเคธเคจे เคฏเคน เคธเคฌ เคเคธเคฒिเค เคिเคฏा เค्เคฏोंเคि เคเคธเคे เคชเคฐिเคตाเคฐ เคे เคธाเคฅ เคเคธा เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा।" เคฎเคนाเคญाเคฐเคค เคธ्เคชเคท्เค เคฐूเคช เคธे เคเคธी เคिเคธी เคญी เคธिเคธเคเคจे เคตाเคฒी เคเคนाเคจी เคा เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เคจเคนीं เคเคฐเคคा เคนै। เคเคธा เคช्เคฐเคคीเคค เคนोเคคा เคนै เคि เคฎเคนाเคाเคต्เคฏ เคฎें เคฌाเคฆ เคฎें เคเคธเคे เคाเคฐ्เคฏों เคे เคชीเคे เคोเค เคฆुเคเคฆ เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคจเคนीं เคนै।
เคเค เคฒोเคों เคा เคฆाเคตा เคนै เคि เคถเคुเคจि เคจे เค
เคชเคจे เคญเคคीเคे เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคो เคเคธเคे เคเคेเคฐे เคญाเคเคฏों เคे เคिเคฒाเคซ เคฎเคจ เคฎें เคเคนเคฐ เคซैเคฒाเคฏा เคฅा เคเคฐ เคเคธी เคตเคเคน เคธे เคญीเคฎ เคो เคเคนเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฏा। เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคो เคเคธा เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เค
เคชเคจे เคฎाเคฎा เคธे เคिเคธी เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคจเคนीं เคฅी। เคตเคน เค
เคชเคจे เคเคช เคฎें เค
เคค्เคฏเคงिเค เคฌुเคฐाเค เคเคฐเคจे เคฎें เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคธเค्เคทเคฎ เคฅा।
เคฌाเคฆ เคฎें เคเคฌ เคฏुเคงिเคท्เค िเคฐ เคो เคฏुเคตเคฐाเค เคोเคทिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคเคฐ เคชांเคกเคตों เคจे เคนเคธ्เคคिเคจाเคชुเคฐ เคी เคช्เคฐเคा เคे เคฌीเค เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏเคคा เคชाเคฏा เคเคฏा, เคคो เคเคธเคธे เคงृเคคเคฐाเคท्เค्เคฐ เคो เคिंเคคा เคนुเค เคเคฐ เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคฃिเคा เคจाเคฎเค เคธเคฒाเคนเคाเคฐ เคो เคเคฎंเคค्เคฐिเคค เคिเคฏा। เคเค เคฒोเค เคเคธ เคธเคฒाเคน เคा เคถ्เคฐेเคฏ เคถเคुเคจि เคो เคฆेเคคे เคนैं เคฒेเคिเคจ เคเคฃिเคा เคฎเคนाเคाเคต्เคฏ เคฎें เคเค เค
เคฒเค เคเคฐिเคค्เคฐ เคนै।
เค
เคฌ เคถเคुเคจि เคी เคเคฒเคจाเคฏเคी เคถुเคฐू เคนोเคคी เคนै. เคตเคน เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ, เคเคฐ्เคฃ เคเคฐ เคฆुเคถाเคธเคจ เคे เคธाเคฅ เคฎिเคฒเคเคฐ เคตाเคฐเคฃाเคตเคค เคฎें เคชांเคกเคตों เคो เคเคฒाเคจे เคी เคฏोเคเคจा เคฌเคจाเคคा เคนै। เคงृเคคเคฐाเคท्เค्เคฐ เคจे เคเคธ เคญเคฏाเคตเคน เคฏोเคเคจा เคे เคฒिเค เคเคถीเคฐ्เคตाเคฆ เคฆिเคฏा।
เคเคे เคนเคฎ เคถเคुเคจि เคธे เคฎिเคฒเคคे เคนैं เคเคฌ เคฆ्เคฐौเคชเคฆी เคे เคตिเคตाเคน เคी เคเคฌเคฐ เคนเคธ्เคคिเคจाเคชुเคฐ เคชเคนुंเคเคคी เคนै। เคฏเคนां เคถเคुเคจि เค
เคชเคจा เคตाเคธ्เคคเคตिเค เคฐंเค เคฆिเคाเคคा เคนै เคเคฐ เคชांเคกเคตों เคो เคธเคฎाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคी เคธเคฒाเคน เคฆेเคคा เคนै เคเคฐ เค
เคชเคจा เคฎाเคฎเคฒा เคชेเคถ เคเคฐเคคा เคนै। เคตเคน เค
เคชเคจे เคธเคญी เคถเค्เคคिเคถाเคฒी เคธเคนเคฏोเคिเคฏों เคे เคธाเคฅ เคुเคฒी เคฒเคก़ाเค เคฎें เคชांเคกเคตों เคा เคธाเคฎเคจा เคเคฐเคจे เคธे เคธाเคตเคงाเคจ เคญी เคฆेเคคा เคนै।
เคฏเคฆि เคเคธเคจे เคुเคฐु เคตंเคถ เคो เคจเคท्เค เคเคฐเคจे เคी เคถเคชเคฅ เคฒी เคฅी เคเคฐ เคตเคน เคเค เคช्เคฐเคคिเคญाเคถाเคฒी เคฎाเคธ्เคเคฐเคฎाเคंเคก เคฅा, เคคो เคฏเคน เคเคธเคी เคฏोเคเคจा เคो เค्เคฐिเคฏाเคจ्เคตिเคค เคเคฐเคจे เคा เคเคिเคค เคธเคฎเคฏ เคฅा। เคฒेเคिเคจ เคฏเคนां เคตเคน เคเค เคเคिเคค เคตिเคถ्เคฒेเคทเคฃ เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เคเคฐเคคा เคนै เคเคฐ เคชांเคกเคตों เคชเคฐ เคนเคฎเคฒा เคเคฐเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เคเคจเคे เคธเคนเคฏोเคिเคฏों เคे เคธाเคฅ เคเคก़े เคนोเคจे เคी เคช्เคฐเคคीเค्เคทा เคเคฐเคจे เคे เคिเคฒाเคซ เคेเคคाเคตเคจी เคฆेเคคा เคนै।
เคถเคुเคจि เคซिเคฐ เคธे เคเคนाเคจी เคฎें เคช्เคฐเคเค เคนोเคคा เคนै เคเคฌ เคตเคน เค
เคชเคจे เคชिเคคा เคธुเคฌाเคฒा เคे เคธाเคฅ เคंเคฆ्เคฐเคช्เคฐเคธ्เคฅ เคฎें เคฏुเคงिเคท्เค िเคฐ เคे เคฐाเคเคธूเคฏ เคฏเค्เค เคฎें เคญाเค เคฒे เคฐเคนा เคนोเคคा เคนै।
เคนाँ, เคถเคुเคจि เคे เคชिเคคा เคीเคตिเคค เคเคฐ เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคนैं เคเคฐ เคฐाเคเคธूเคฏ เคฏเค्เค เคฎें เคถाเคนी เคจिเคฎंเคค्เคฐเคฃ เคชाเคจे เคे เคाเคฐเคฃ เคธाเคซ เคนोเคคा เคนै เคे เคुเคฐुเคं เคे เคธाเคฅ เคเคจเคे เค
เค्เคे เคฐाเคเคจเคฏिเค เคธंเคฌंเคง เคนैं।
เคฏเคฆि เคोเค เคธंเคฆेเคน เคฅा, เคคो เคธुเคฌाเคฒा เคी เคฏเคนां เคเคชเคธ्เคฅिเคคि เคธ्เคชเคท्เค เคฐूเคช เคธे เคถเคुเคจि เคे เคชเคฐिเคตाเคฐ เคो เคैเคฆ เคเคฐเคจे, เคฏाเคคเคจा เคฆेเคจे เคเคฐ เคฎเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคोเคก़ เคฆिเค เคाเคจे เคी เคเคฐुเคฃ เคเคนाเคจी เคा เคंเคกเคจ เคเคฐเคคी เคนै।
เคฐाเคเคธूเคฏ เคฏเค्เค เคे เคฌाเคฆ เคนเคธ्เคคिเคจाเคชुเคฐ เคे เคฐाเคธ्เคคे เคฎें เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เค
เคชเคจे เคฎाเคฎा เคธे เคฌाเคค เคเคฐเคคा เคนै เคเคฐ เคฌเคคाเคคा เคนै เคि เคैเคธे เคตเคน เคเคฐ्เคท्เคฏा เคธे เคเคฒ เคฐเคนा เคนै เคเคฐ เค
เคเคฐ เคเคธे เคฏुเคงिเคท्เค िเคฐ เคो เคธเคฎृเคฆ्เคง เคนोเคคे เคฆेเคเคจा เคนै เคคो เคตเคน เคเคค्เคฎเคนเคค्เคฏा เคเคฐ เคฒेเคा।
เคถเคुเคจि เคจे เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคो เคเคฐ्เคท्เคฏा เคจ เคเคฐเคจे เคी เคธเคฒाเคน เคฆी। เคตเคน เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคो เคเคธ เคตिเคจाเคถเคाเคฐी เคตिเคाเคฐ เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคธे เคฐोเคเคจे เคे เคฒिเค เคชांเคกเคตों เคे เคธौเคญाเค्เคฏ เคเคฐ เคเคจเคी เคคाเคเคค เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคญी เคฌाเคค เคเคฐเคคा เคนै।
เค
เคฌ เคเคช เคธเคญी เคธोเค เคฐเคนे เคนोंเคे เคि เคฏเคน เคिเคธी เคเคธे เคต्เคฏเค्เคคि เคी เค
เค्เคी เคธเคฒाเคน เคนै เคिเคธे เคนเคฎ เคชเคนเคฒे เคนी เคเคนाเคจी เคे เคเคฒเคจाเคฏเคों เคฎें เคธे เคเค เคे เคฐूเคช เคฎें เคธ्เคฅाเคชिเคค เคเคฐ เคुเคे เคนैं।
เคฏเคนी เคคो เคฌाเคค เคนै। เคตเคน เคเคฒเคจाเคฏเค เคฅे เคฒेเคिเคจ เคเคจเคी เคเคฒเคจाเคฏเคी เคी เคธीเคฎा เคो เคฌाเคฆ เคे เคชुเคจเคฐ्เคเคฅเคจों เคฎें เคฌเคนुเคค เคฌเคข़ा-เคเคข़ा เคเคฐ เคชेเคถ เคिเคฏा เคเคฏा เคนै।
เคเคฒเคจाเคฏเคी เคตाเคฒा เคญाเค เคเคชเคฐोเค्เคค เคฌाเคคเคीเคค เคे เคคुเคฐंเคค เคฌाเคฆ เคเคคा เคนै เคเคฌ เคถเคुเคจि เค
เคชเคจे เคญांเคों เคो เคฆ्เคฏुเคค เคा เคตिเคाเคฐ เคช्เคฐเคธ्เคคाเคตिเคค เคเคฐเคคा เคนै।
เคง्เคฏाเคจ เคธे เคชเคข़ें เคคो เคฆ्เคฏूเคค เคा เคช्เคฐเคธ्เคคाเคต เคถเคुเคจि เคจे เคฏुเคฆ्เคง เคाเคฒเคจे เคे เคฒिเค เคฐเคा เคฅा। เคตเคน เคธ्เคชเคท्เค เคฐूเคช เคธे เคाเคจเคคा เคฅा เคि เคเคธเคे เคญांเคों เคे เคชाเคธ เคुเคฒी เคฒเคก़ाเค เคฎें เคชांเคกเคต เคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคोเค เคฎौเคा เคจเคนीं เคนै เคเคฐ เคตเคน เคเคธ เคธ्เคฅिเคคि เคธे เคฌเคเคจा เคाเคนเคคा เคฅा।
เคตเคน เคจเคนीं เคाเคนเคคा เคฅा เคि เคเคธเคी เคฌเคนเคจ เคे เคฌेเคे เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคฎเคฐें, เคเคธเคฒिเค เคเคธเคจे เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคी เคुเคถी เคे เคฒिเค เค
เคจ्เคฏ เคฌुเคฐे เคคเคฐीเคे เค
เคชเคจाเค।
เคถเคुเคจि เคถाเคฏเคฆ เคाเคจเคคा เคฅा เคि เคญเคตिเคท्เคฏ เคฎें เคฒोเค เคเคธเคे เคฌाเคฐे เคฎें เคฌेเคคुเคी เคเคนाเคจिเคฏाँ เคฌเคจाเคंเคे เคเคธเคฒिเค เคเคธเคจे เค
เคชเคจे เคญांเคों เคो เคชाเคธे เคे เคेเคฒ เคฎें เค
เคชเคจी เคुเคถเคฒเคคा เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคธ्เคชเคท्เค เคฐूเคช เคธे เคฌเคคाเคฏा।
เคोเค เคाเคฆुเค เคชाเคธा เคจเคนीं. เคตเคน เคเค เคฎाเคนिเคฐ เคुเคเคฐी เคฅा.
เคชाเคธे เคे เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคฎें เคिเคธी เคญी เคนเคก्เคกी เคे เคถाเคฎिเคฒ เคนोเคจे เคा เคोเค เคเคฒ्เคฒेเค เคจเคนीं เคนै।
เคเคธเคे เคฌाเคฆ เค
เคเคฒे เคुเค เค
เคง्เคฏाเคฏ เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคฆ्เคตाเคฐा เคงृเคคเคฐाเคท्เค्เคฐ เคो เคชाเคธे เคे เคेเคฒ เคे เคฒिเค เคฎเคจाเคจे เคเคฐ เคैเคธे เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคธे เคเคेเคฐे เคญाเคเคฏों เคे เคฌीเค เคा เคฎैเคค्เคฐीเคชूเคฐ्เคฃ เคेเคฒ เคฌเคคाเคเคฐ เคฏुเคงिเคท्เค िเคฐ เคो เคจिเคฎंเคค्เคฐเคฃ เคธ्เคตीเคाเคฐ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฌाเคง्เคฏ เคिเคฏा, เคो เคธเคฎเคฐ्เคชिเคค เคนैं।
เคฏเคนां เคเคช เคฆेเค เคธเคเคคे เคนैं เคि เคถเคुเคจि เคฒोเคों เคो เคญ्เคฐเคฎिเคค เคเคฐเคจे เคฎें เคธเค्เคทเคฎ เคถเคฌ्เคฆों เคฎें เค
เค्เคा เคฅा, เคฒेเคिเคจ เคเคธเคจे เคเคธ เคौเคถเคฒ เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคे เคซाเคฏเคฆे เคे เคฒिเค เคिเคฏा, เคจ เคि เคเคธเคे เคिเคฒाเคซ।
เคเคธเคे เคฌाเคฆ เคฎเคนाเคाเคต्เคฏ เคा เคธเคฌเคธे เคฌुเคฐा เคนिเคธ्เคธा เคเคฐ เคถเคुเคจि เคा เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ा เคฏोเคเคฆाเคจ เคเคคा เคนै।
เคฏुเคงिเคท्เค िเคฐ เคฏเคน เคธोเคเคเคฐ เคेเคฒ เคे เคฒिเค เคธเคนเคฎเคค เคนुเค เคि เคฏเคน เคเคจเคे เคเคฐ เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคे เคฌीเค เคฌเคฐाเคฌเคฐी เคा เคेเคฒ เคนोเคा เคฒेเคिเคจ เคเคจ्เคนें เคเค เคตिเคถेเคทเค्เค เคुเคเคฐी เคถเคुเคจि เคे เคिเคฒाเคซ เคเคก़ा เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा।
เคเคธी เคธ्เคฅिเคคि เคฎें เคैเคธा เคि เค
เคชेเค्เคทिเคค เคฅा, เคเคฎเคคเคฐ เคिเคฒाเคก़ी เคตिเคถ्เคต เคธ्เคคเคฐीเคฏ เคिเคฒाเคก़ी เคธे เคนाเคฐเคคा เคฐเคนा।
เคेเคฒ เคฎें เคฆ्เคฐौเคชเคฆी เคे เคीเคคเคจे เคे เคฌाเคฆ เคถเคुเคจि เคुเคชเคाเคช เคชांเคกเคตों เคเคฐ เคเคจเคी เคชเคค्เคจी เคे เค
เคชเคฎाเคจ เคा เคเคจंเคฆ เคฒेเคคा เคฐเคนा เคฒेเคिเคจ เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคी เคเคฐ เคธे เค्เคฏाเคฆाเคคเคฐ เคฌाเคคें เคเคฐ्เคฃ เคจे เคीं।
เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เค
เคญी เคญी เคुเคถ เคจเคนीं เคฅा เคเคฐ เคตเคน เคซिเคฐ เคธे เคเคค्เคฎเคนเคค्เคฏा เคเคฐเคจे เคी เคฌाเคค เคเคฐเคคा เคนै เคเคฐ เคช्เคฐเคธ्เคคाเคต เคเคฐเคคा เคนै เคि เคตे เคจिเคฐ्เคตाเคธเคจ เคे เคฆौเคฐाเคจ เคชांเคกเคตों เคी เคคเคฒाเคถ เคเคฐें เคเคฐ เคเคจ्เคนें เคฎाเคฐ เคกाเคฒें।
เคถเคुเคจि เคจे เคเคธเคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคธเคฒाเคน เคฆी।
เคोเคทเคฏाเคค्เคฐा เคे เคฆौเคฐाเคจ เคถเคुเคจि เคซिเคฐ เคธे เคเคนाเคจी เคฎें เคช्เคฐเคตेเคถ เคเคฐเคคा เคนै, เคเคฌ เคตเคน เคเคฐ เคเคฐ्เคฃ เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคे เคธाเคฎเคจे เคंเคเคฒ เคाเคจे เคเคฐ เค
เคชเคจे เคฆुเคถ्เคฎเคจों เคो เคฆुเค เคा เคीเคตเคจ เคीเคคे เคฆेเคเคจे เคा เคเคจंเคฆ เคฒेเคจे เคा เคตिเคाเคฐ เคฐเคเคคे เคนैं।
เค
เคฌ เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคुเคฆ เคนोเคเคฐ เคंเคงเคฐ्เคตों เคธे เคฏुเคฆ्เคง เคเคฐเคจे เคฒเคเคคा เคนै, เคเคนां เคเคฐ्เคฃ เคे เคจेเคคृเคค्เคต เคฎें เคถเคुเคจि เคธเคนिเคค เคธเคญी เคฒोเค เคंเคงเคฐ्เคตों เคธे เคฒเคก़เคจे เคฒเคเคคे เคนैं। เคฌाเคฆ เคฎें เคเคฐ्เคฃ เคธเคนिเคค เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคी เคธेเคจा เคญाเค เคाเคคी เคนै เคเคฐ เคเคธे เคชเคเคก़ เคฒिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคฏुเคงिเคท्เค िเคฐ เคญीเคฎ เคเคฐ เค
เคฐ्เคुเคจ เคो เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคो เคฌเคाเคจे เคा เคเคฆेเคถ เคฆेเคคे เคนैं, เคो เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคो เคฌเคाเคจे เคे เคฒिเค เคฌाเคง्เคฏ เคนोเคคे เคนैं।
เคเคธ เคชเคฐ เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคो เคเคคเคจा เค
เคชเคฎाเคจिเคค เคฎเคนเคธूเคธ เคนुเค เคि เคเคธเคจे (เคซिเคฐ เคธे) เคเคค्เคฎเคนเคค्เคฏा เคเคฐเคจे เคा เคซैเคธเคฒा เคिเคฏा।
เคนเคฐ เคोเค เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคो เคเคค्เคฎเคนเคค्เคฏा เคจ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคธเคฎเคाเคจे เคी เคोเคถिเคถ เคเคฐเคคा เคนै। เคถเคुเคจि เคเคธเคธे เคो เคเคนเคคा เคนै เคตเคน เคเคชเคे เคนोเคถ เคเคก़ा เคฆेเคा।
เคตเคน เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคธे เคชांเคกเคตों เคे เคช्เคฐเคคि เคृเคคเค्เคเคคा เคฆिเคाเคจे เคเคฐ เคฐाเค्เคฏ เคा เคเคจเคा เคนिเคธ्เคธा เคเคจ्เคนें เคฒौเคाเคจे เคे เคฒिเค เคเคนเคคा เคนै।
เคเคธा เคจเคนीं เคฒเคเคคा เคि เคोเค เคต्เคฏเค्เคคि เคुเคฐु เคตंเคถ เคे เคตिเคจाเคถ เคे เคฒिเค เคौเคฐเคตों เคเคฐ เคชांเคกเคตों เคे เคฌीเค เคฏुเคฆ्เคง เคธुเคจिเคถ्เคिเคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคो เคเคเคธा เคฐเคนा เคฅा। เค
เคฏुเคฆ्เคง เคธे เคชเคนเคฒे เคे เคฆिเคจों เคฎें เคถเคुเคจि เคोเค เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคญूเคฎिเคा เคจเคนीं เคจिเคญाเคคा เคนै। เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคถเคुเคจि เคा เคชुเคค्เคฐ เคเคฒूเค เค
เคชเคจे เคชिเคคा เคธे เคญी เคฌเคก़ी เคญूเคฎिเคा เคจिเคญाเคคा เคนै, เคिเคธे เคฆुเคฐ्เคฏोเคงเคจ เคจे เคชांเคกเคต เคถिเคตिเคฐ เคฎें เคाเคจे เคे เคฒिเค เคฆूเคค เคे เคฐूเคช เคฎें เคुเคจा เคนै। เคฎเคนाเคญाเคฐเคค เคฎें เคเคฒूเคเคฆुเคคเคเคฎเคจ เคชเคฐ्เคต เคा เคเค เคชूเคฐा เค
เคง्เคฏाเคฏ เคเคจเคे เคจाเคฎ เคชเคฐ เคนै।
เค
เคฌ เคนเคฎ เคฏुเคฆ्เคง เคे เคเคฐीเคฌ เคชเคนुँเคเคคे เคนैं। เคญीเคท्เคฎ เคถเคुเคจि เคो เคฐเคฅी เคฎाเคจเคคे เคนैं। (เคตเคน เคฒंเคเคก़ा เคจเคนीं เคฅा। เคเคธเคा เคเคฒ्เคฒेเค เคฎเคนाเคญाเคฐเคค เคฎें เคเคนीं เคจเคนीं เคนै)।
เคฏुเคฆ्เคง เคธे เคฌเคเคจे เคी เคोเคถिเคถ เคเคฐเคจे เคเคฐ เค
เคชเคจे เคญांเคों เคी เคเค्เคा เคो เคชूเคฐा เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคตैเคเคฒ्เคชिเค เคฌुเคฐी เคฏोเคเคจाเคं เคे เคธाเคฅ เคเคจे เคे เคฌाเคฆ เคฏुเคฆ्เคง เคถเคुเคจि เคชเคฐ เคฅा। เคเคจ्เคนोंเคจे เค
เคชเคจे เคญांเคों เคे เคชเค्เคท เคฎें เคฒเคก़ाเค เคฒเคก़ी เคเคฐ เคฏเคน เคคเคฅ्เคฏ เคि เคตเคน เค
ंเคคिเคฎ เคฆिเคจों เคคเค เคीเคตिเคค เคฐเคนे, เคเคจเคे เค
เคธ्เคคिเคค्เคต เคे เคตिเคฒुเคช्เคค เคนोเคจे เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคฌเคนुเคค เคुเค เคเคนเคคा เคนै। เคตเคน เคเค เคธเคญ्เคฏ เคฏोเคฆ्เคงा เคฅा เคो เคाเคจเคคा เคฅा เคि เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคैเคธे เคीเคตिเคค เคฐเคนเคจा เคนै।
เคเคธเคธे เคญी เค
เคงिเค เคौंเคाเคจे เคตाเคฒी เคฌाเคค เคฏเคน เคนै เคि เคถเคुเคจि เคे เคธเคญी เคญाเค, เคो เคเคจ เคฆिเคจों เคธोเคถเคฒ เคฎीเคกिเคฏा เคชเคฐ เคช्เคฐเคเคฒिเคค เคตैเคเคฒ्เคชिเค เคธिเคฆ्เคงांเคค เคे เค
เคจुเคธाเคฐ เคธเคญी เคฎเคฐ เคुเคे เคนोंเคे, เคจे เคญी เคुเคฐुเค्เคทेเคค्เคฐ เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคญाเค เคฒिเคฏा เคฅा।
เคฆเคฐเค
เคธเคฒ, เคญीเคฎเคธेเคจ เคे เคนाเคฅों เคเคจเคे เคญाเค เคเคตाเค्เคท, เคถเคฐเคญ, เคตिเคญु, เคธुเคญเค เคเคฐ เคญाเคจुเคฆเคค्เคค เคी เคฎृเคค्เคฏु เคนो เคाเคคी เคนै।
เคुเคฐुเค्เคทेเคค्เคฐ เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคถเคुเคจि เคी เคुเค เคเคฒ्เคฒेเคเคจीเคฏ เคฒเคก़ाเคเคฏाँ เคฅीं। เคถเคฒ्เคฏ เคे เคชเคคเคจ เคे เคฌाเคฆ เคเคिเคฐी เคฆिเคจ เคถเคुเคจि เคจे เคौเคฐเคต เคธैเคจिเคों เคो เคเค เคธाเคฅ เคฒाเคจे เคे เคฒिเค เคชเคฐ्เคฏाเคช्เคค เคธाเคนเคธ เคฆिเคाเคฏा। เคนाเคฒाँเคि, เคถเคुเคจि เคा เคธเคนเคฆेเคต เคธे เคोเค เคฎुเคाเคฌเคฒा เคจเคนीं เคฅा, เคिเคธเคจे เค
ंเคคเคคः เคถเคुเคจि เคी เคเคนाเคจी เคो เคฌเคนुเคค เค्เคฐूเคฐ เคคเคฐीเคे เคธे เคธเคฎाเคช्เคค เคเคฐ เคฆिเคฏा।
เคिเคธ เคคเคฐเคน เคธे เคเคธเคจे เคธंเคเคฐ्เคท เคिเคฏा, เคตเคน เคฒंเคเคก़ाเคเคฐ เคเคฒเคจे เคตाเคฒा เคเคฆเคฎी เคจเคนीं เคนो เคธเคเคคा। เคैเคธा เคि เคชเคนเคฒे เคฌเคคाเคฏा เคเคฏा เคนै, เคธंเคชूเคฐ्เคฃ เคฎเคนाเคญाเคฐเคค เคฎें เคเคธเคा เคोเค เคเคฒ्เคฒेเค เคจเคนीं เคนै।
เคฏเคน เคฎเคนाเคाเคต्เคฏ เคฎเคนाเคญाเคฐเคค เคฎें เคถเคुเคจि เคी เคชूเคฐी เคฏाเคค्เคฐा เคนै। (6 เคญाเคों เคฎें เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคीเคคा เคช्เคฐेเคธ เคे เคนिंเคฆी เค
เคจुเคตाเคฆ เคे เคธเคญी เคธ्เค्เคฐीเคจเคถॉเค เคฆेเคเคจे เคे เคฒिเค เคจीเคे เคฆिเค เคเค เคฒिंเค เคो เคฆेเคें)
เคฐुเคि เคฐเคเคจे เคตाเคฒे เคธเคญी เคฒोเคों เคे เคธाเคฅ เคธाเคा เคเคฐें, เคตिเคถेเคท เคฐूเคช เคธे เคเคจ เคฒोเคों เคे เคธाเคฅ เคो เคถเคुเคจि เคे เคเคฐिเคค्เคฐ เคธे เคुเคก़े เคตिเคญिเคจ्เคจ เคฎिเคฅเคों เคชเคฐ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคเคฐเคคे เคนैं।